اصطلاحات و مفاهیم بازار بورس (بخش اوّل)
قیمت اسمی: قیمت اسمی همان قیمت اولیه سهام در بازار اولیه است که در بازار بورس تهران برابر 100 تومان است .
به عبارت دیگر قیمت اسمی یک سهم، قیمتی است که پذیره نویسی سهام شرکت بر اساس آن قیمت انجام می پذیرد .
پذیره نویسی: پذیره نویسی در لغت به معنای «نوشتن و امضا کردن در پای سند و نوشته» است. در واقع پذیره‌نویسی به تعهد انجام کار که در آن نوشته و سند شرح داده شده، گفته می‌شود. هم‌چنین پذیره‌نویسی به معنای فرآیند خرید اوراق بهادار از ناشر یا نماینده قانونی او و پرداخت یا تعهد پرداخت وجه کامل آن طبق قرارداد می باشد .
عرضه اولیه: به نخستین باری که سهام شرکتی در بازار بورس عرضه می‌شود را عرضه اولیه آن نماد می‌نامیم. ممکن است این شرکت‌ها سالیان زیادی فعالیت موفق داشته اما هرگز وارد بازار بورس نشده و سهام خود را به عموم ارائه نکرده باشند. عرضه‌های اولیه سهام شرکت‌ها یکی ازجذاب‌ترین گزینه‌ها برای سرمایه‌گذاری در بورس است.
کد معاملاتی یا کد بورسی: عبارت است از کُد ثابت که به سهامداران اختصاص داده می شود تا در هنگام خرید و فروش سهام از آن استفاده کنند. این کد معمولا متشکل از سه حرف اول نام خانوادگی افراد به همراه یک عدد ثابت است که در معاملات سهام کارکردی مشابه شماره حساب در نقل و انتقالات بانکی را دارد.
شرکت کارگزاری: کارگزاری ها بنگاه‌های معاملاتی هستند که خرید و فروش سهام از طریق آنها صورت می گیرد. به بیان دیگر، کارگزاری ها واسطه بین سهامداران و سازمان بورس اوراق بهادار محسوب می شوند.
پرتفو یا پرتفوی: پرتفو عبارت است از سبدی از سهام شرکتهای مختلف که با هدف کاهش ریسک سرمایه گذاری تهیه می شود.
نماد شرکتهای بورسی: عبارتی است که شرکت ها برای سهولت شناسایی آنها و دسته بندی شان در بورس مورد استفاده قرار می گیرد . نماد یک شرکت به طور معمول از حرف اول گروه صنعتی آن به علاوه بخشی از نام شرکت تشکیل می شود. برای مثال سیمان خاش با نماد سخاش (س حرف اول سیمان + نام شرکت)
شاخص کل: عددی است که بازدهی کل بازار را نشان می دهد و تغییرات مثبت و منفی آن نشان دهنده تغییرات مثبت یا منفی کل بازار است. مثلاً برای محاسبه بازدهی بازار طی ماه گذشته می توان درصد رشد شاخص را از ابتدا تا انتهای ماه در نظر گرفت ؛ رشد یا نزول شاخص کل، تابع رشد یا نزول قیمت سهام صنایع مختلف است که البته تأثیرگذاری آنها متفاوت است.شاخص در انواع مختلفی وجود دارد که در یک پست اختصاصی بیان آنها می پردازیم.
سال مالی: عبارتست از یک سال که ابتدای آن شروع فعالیت مالی و انتهای آن پایان فعالیت مالی است و ممکن است بر سال شمسی منطبق باشد.